Voorstelling 'De Dokter' in Theater Amsterdam

Ruth Wolff, een vooraanstaande seculiere joodse arts, leidt het prestigieuze Elizabeth-instituut. Deze particuliere organisatie is gespecialiseerd in het behandelen en onderzoeken van de oorzaken van de ziekte van Alzheimer. Het instituut maakt nu nog deel uit van een overkoepelend ziekenhuis, maar staat op het punt te verhuizen naar een door de overheid gefinancierd nieuw gebouw, volledig op hen toegerust.

Op de spoedeisende hulp wordt de veertienjarige Emily binnengebracht. Zij heeft bloedvergiftiging opgelopen als gevolg van een mislukte zelf-toegediende abortus. Ruth is de hele nacht bezig om de verspreiding van de infectie met antibiotica onder controle te krijgen. Haar inspanningen zijn tevergeefs: Emily, nog maar half bij bewustzijn, ligt op sterven. Haar ouders zijn vanuit het buitenland onderweg om afscheid te nemen.

Wanneer een priester arriveert om Emily de laatste sacramenten te geven, weigert Ruth hem toegang tot haar patiënt. De priester dringt, naar eigen zeggen op verzoek van Emily’s rooms-katholieke ouders, aan op een religieus ritueel. Ruth betoogt dat Emily, die zich niet bewust is van haar naderende dood, van streek zal raken door het bezoek van de priester. Ze zal zich realiseren dat ze op sterven ligt en daardoor geen vredige dood sterven. Emily’s ouders zijn niet bereikbaar. In de aantekeningen over de patiënt staat niets over religie, wat voor onduidelijkheid zorgt over Emily's persoonlijke religieuze voorkeur.

De gevolgen van Ruths beslissing om de priester toegang tot Emily te ontzeggen escaleren. Het incident gaat viraal op sociale media en Ruths handelen komt van buitenaf zwaar onder vuur te liggen. Heeft Ruth daadwerkelijk haar patiënt willen beschermen? Of hebben haar eigen bewuste dan wel onbewuste (geloofs)overtuigingen een rol gespeeld? Het incident lokt niet alleen petities en tv-debatten uit maar creëert ook wrijving binnen het Elizabeth-instituut. Onder de artsen ontstaan discussies over de vraag of de zuiverheid van de medische ethiek alle andere overwegingen vervangt.

De toekomst van Ruth en het voortbestaan van het instituut komen in het gedrang. De artsen moeten beslissen of het instituut moet reageren en actief deel moet nemen aan het debat dat is ontstaan rondom het incident. Of zou de interne benoemingprocedure die gaande is voor een oplossing kunnen zorgen? Zijn er, zoals de adjunct-directeur meent, te veel vrouwelijke joodse artsen op het instituut en is het aanstellen van een zwarte, katholieke arts een goed antwoord op de kritiek van buitenaf? Mogen de politieke overwegingen van de donateurs de keuze beïnvloeden om zo het instituut te kunnen redden?

Ruth moet zich verdedigen tegen de aanvallen van verschillende religieuze en ideologische gesprekspartners in een televisiedebat genaamd Dispuut. In eerste instantie kan Ruth duidelijk haar beslissing om de priester te weigeren verdedigen, maar naarmate het debat vordert, krijgt ze het moeilijker. Daarmee zet ze niet alleen de toekomst van het instituut op het spel maar ook haar vriendschap met Sam, over wie Ruth zich sinds enige tijd ontfermt en voor wie Ruths huis als een toevluchtoord fungeert.